FİİLİ AYRILIK SEBEBİYLE (UZUN SÜRE AYRI YAŞAYAN) EŞLERİN
BOŞANMASI VE ŞARTLARI
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen boşanma sebeplerinden biride 166’ıncı maddenin son fıkrasında düzenlenen eylemli/fiili ayrılık nedeniyle boşanma davasıdır. TMK 166’ıncı maddesinin son fıkrasına göre ‘’Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak üç yıl geçmesi halinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir.’’ Eşler ne kadar uzun süre ayrı yaşamış olursa olsun bu nedene dayanarak boşanma davası açamazlar. Yani önceden açılıp reddedilmiş bir boşanma davası yoksa sırf fiilen ayrı olmak tek başına boşanma sebebi olamaz.
TMK 166/son Maddesine Göre Açılacak Boşanma Davasının Şartları Nelerdir?
1-Daha önce taraflardan biri tarafından açılan ve herhangi bir nedenden dolayı hakim tarafından reddedilmiş ve kesinleşmiş bir boşanma davası olmalıdır.
-Taraflar arasında daha önce açılıp reddedilmiş birden fazla boşanma davası varsa bu davalardan birine dayanmak mümkündür. Yani en son reddedilen davaya dayanma zorunluluğu yoktur.
-Taraflar arasında açılmış ve feragatle sonuçlanmış bir dava varsa bu davaya da dayanılarak TMK 166/son maddesine göre boşanma davası açılabilecektir.
2-Reddedilen boşanma davasındaki karar kesinleşmiş olmalıdır.
-İstisnası feragat nedeniyle reddedilen boşanma davasıdır. Üç yıllık bekleme süresinin başlangıç tarihi feragat talebinin mahkemeye ulaştığı tarih olacaktır. Yani bu kararın kesinleşmesini beklemeye gerek yoktur. Uygulamada üç yıllık bekleme süresini hemen başlatabilmek için ilk duruşma günü davadan feragat edilerek süre başlatılmaktadır.
3-Ret kararının kesinleşmesinden sonra ortak hayat yeniden kurulamamış olmalıdır. Yani taraflar bu üç yıllık süre içinde ortak hayatı devam ettirmek amacıyla bir araya gelmemiş olmalıdır. Tarafların çocukların ihtiyaçları, düğünleri gibi bir sebeple veya belli bir konuyu görüşmek amacıyla bir araya gelmeleri ortak hayatın yeniden kurulduğu anlamına gelmez.
4-Ret kararının kesinleşmesinden itibaren üç yıl geçmiş olmalıdır. Bu üç yıllık süre kesintisiz olmalıdır. Yani taraflar bu üç yıl içinde bir araya gelmiş daha sonra tekrar ayrılmışlarsa bu maddeye göre boşanma sağlanamayacaktır.
TMK 166/son maddesine göre açılan davalarda kusur durumu nasıl belirlenir?
Bu maddeye göre açılan boşanma davalarında, boşanma kararı verilmesi için eşlerin kusur durumlarının ayrıca araştırılması gerekmez ancak boşanmanın ekinde ki tazminat ve nafaka talepleri için kusur durumlarının araştırılması gerekir. Bu durumda hakim, taraflar arasında önceden görülüp reddedilen boşanma davasında ki kusur durumlarının yanı sıra, fiilen ayrı geçirilen dönemde gerçekleşen kusurlu davranışlar varsa bunları da dikkate alacaktır. Yargıtay kararlarına göre, 166/son maddesine göre açılan boşanma davasında, reddedilen boşanma davasını açarak boşanma sebebi yaratan eş sırf bu nedenle kusurlu sayılmaktadır.( 2. Hukuk Dairesi 2021/1869 E. , 2021/3102 K.) Bu maddeye dayanılarak açılan boşanma davalarında dava dilekçesinin içeriği, ilk davanın kesinleştirilmesi gibi hususlar çok önemli olduğundan bu davaların deneyimli ve birikim sahibi avukatlar tarafından açılıp yürütülmesi önemlidir.